Milyonlarca çalışan, mevcut işlerinden ayrılmak istemelerine rağmen, işten kendi rızalarıyla ayrılmaları durumunda kıdem tazminatı alamayacaklarını düşündükleri için aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyor. İş Kanunu'na göre, bir yıl ve üzeri süreyle aynı iş yerinde çalışanlar, kıdem tazminatı kazanma hakkına sahiptir; ancak geleneksel olarak, kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında bu haktan mahrum kalıyorlar.
Ancak, HalkTV'de yer alan habere göre, son yıllarda İş Kanunu'nda yapılan değişikliklerle durum değişmiş bulunuyor. Artık çalışanlar, belirli ihlal ilkesi şartlarından birini karşıladıkları takdirde, işten ayrılmaları durumunda dahi tazminat haklarını tam olarak alma imkanına kavuşuyorlar. Bu değişiklikler, çalışanların haklarını koruma altına alarak, istifa edebilme özgürlüklerini genişletiyor ve iş değişikliği süreçlerini daha esnek hale getiriyor.
Hem istifa hem de tazminat mümkün mü?
Eğer iş yerinizde aşağıdaki koşullardan herhangi biri mevcut ise, dava açmanıza gerek kalmadan istifa edip tazminatınızı alma hakkınız var:
- Maaşınızın zamanında yatırılmaması,
- Fazla mesai ücretlerinizin geç veya eksik ödenmesi,
- İşyerinde üst düzey bir yetkili tarafından maruz kaldığınız baskı veya mobbing,
- Maaşınızın bir kısmının banka hesabına, bir kısmının ise elden "prim" adı altında ödenmesi,
- Yıllık izin veya resmi tatil haklarınızın kullanımının sağlanmaması.
Bu durumlar, iş kanunu kapsamında çalışanların lehine yapılan düzenlemeler arasında yer alır ve işten ayrılma sürecinde haklarınızı güçlendirir. Bu haklardan faydalanabilmek için belirtilen şartlardan birinin varlığını işverene bildirmeniz ve gerektiğinde kanıtlayabilmeniz önemlidir.
İhlallerin haklı fesih gerekçesi olarak kabul edilebilmesi için, çalışanların bu sorunları çalışma süresi boyunca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bildirmeleri ve resmi olarak şikayette bulunmaları gerekiyor. Bu adımlar atılmadığı takdirde, işten ayrıldıktan sonra yapılan başvurular genellikle geçersiz sayılıyor ve çalışanların haklarını mahkeme yoluyla aramaları zorunlu hale geliyor.
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun konu hakkında şu ifadeleri kullandı:
"Çalıştığınız işyeri iş kanununa uymuyorsa, çalışırken çalışma bakanlığına şikayette bulunmanız gerekiyor, (kovulma riskini göze alarak) işten ayrıldıktan sonra şikayette bulunmanız bir işe yaramıyor, bu durumda dava açmanız gerekiyor.
Bu saçma uygulamaya çalışma bakanlığı son vermeli, davalar çok uzun sürüyor ve işçi için maliyetli oluyor.
Çalışanın hakkını koruyacak bir birim kurulmalı."
